Kończąca się perspektywa 2014-2020 oraz start nowej to dobry moment na szersze przedstawienie funduszy europejskich, które przyczyniają się do rozwoju naszego regionu. Niekwestionowanym liderem wśród programów wspierających nasze województwo jest program regionalny. Natomiast bardzo istotne wsparcie popłynęło na Warmię i Mazury dzięki programom wykraczającym poza granice województwa warmińsko-mazurskiego. Fundusze europejskie Programu Polska-Wschodnia oraz programów współpracy terytorialnej Interreg to bardzo skuteczne narzędzie stymulujące procesy rozwojowe na Warmii i Mazurach, a przy tym wzmacniające w naszym regionie powiązania ponadregionalne i międzynarodowe.

Program Operacyjny Polska Wschodnia 2014-2020 z budżetem 2 mld EUR z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) stanowił znaczące wsparcie beneficjentów z województwa warmińsko-mazurskiego. Do tej pory warmińsko-mazurscy beneficjenci pozyskali przeszło 1 mld 728 mln zł dofinansowania z EFRR m.in. na rozwój przedsiębiorczości i infrastruktury transportowej. Projekty małych i średnich przedsiębiorców dotyczyły m.in. inkubowania start-up’ów, wzornictwa przemysłowego, umiędzynarodowienia działalności, wdrażania innowacji, czy tworzenia produktów sieciowych. W sektorze przedsiębiorczości zrealizowano dotychczas przeszło 713 projektów o wartości dofinansowania ponad 419 mln zł z Programu Polska Wschodnia 2014-20. Projekty obejmowały również infrastrukturę transportu zbiorowego – rozwój olsztyńskiego systemu tramwajowego i ekomobilności to ponad 441 mln zł. Mieszkańcy Warmii i Mazur zyskają także lepsze skomunikowanie kolejowe dzięki inwestycjom w linie kolejowe Szczytno – Ełk i Olsztyn – Działdowo oraz nowe dworce na Warmii i Mazurach - łącznie ponad 658 mln zł z EFRR. Program ten zapewnił również budowę nowych połączeń drogowych w kierunku nowopowstałej obwodnicy Olsztyna - wsparcie z PO PW w wysokości 210 mln zł z EFRR.

Przed nami kolejna edycja programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 z łącznym budżetem ponad 2,5 mld EUR. Będzie to już trzecia edycja tego programu. Nowy program choć jeszcze nie został zatwierdzony przez Komisję Europejską, powinien oferować większe wsparcie na projekty zrównoważonego rozwoju z poszanowaniem środowiska naturalnego i klimatu. Wsparcie skoncentruje się na czterech głównych obszarach: przedsiębiorczość i inwestycje, energia i klimat, spójna sieć transportowa oraz turystyka (ponadregionalne szlaki tematyczne) i usługi uzdrowiskowe (wsparcie miejscowości uzdrowiskowych na Warmii i Mazurach). Więcej informacji znajdziemy na stronie www.polskawschodnia.gov.pl/strony/o-programie/fe-dla-polski-wschodniej-2021-2027/

W województwie warmińsko-mazurskim z sukcesem realizowane są również projekty międzynarodowe w ramach Interreg. Współpraca ta obejmuje zarówno programy realizowane z sąsiadami, czyli współpracę transgraniczną (Programy Litwa-Polska, Polska-Rosja oraz Południowy Bałtyk) oraz aktywność skupioną wokół większych obszarów geograficznych, takich jak Region Morza Bałtyckiego oraz Środkowa Europa (współpraca transnarodowa). Natomiast jeżeli chcemy współpracować z partnerami z Unii Europejskiej bez ograniczeń geograficznych to w ramach Programu Współpracy Międzyregionalnej Interreg Europa.

Perspektywa 2014-2020 pokazała, że warmińsko-mazurskie samorządy i instytucje non profit chętnie korzystały z możliwości współpracy ponad granicami kraju realizując bardzo urozmaicone projekty we współpracy z obwodem kaliningradzkim, rejonami litewskimi, Skandynawią a nawet bardziej odległymi regionami UE.

Dotychczasowy bilans tej współpracy w województwie w ramach Interregu 2014-2020 to kwota ponad 30 milionów euro z EFRR dla beneficjentów z Warmii i Mazur. Dzięki tym środkom zrealizowano 88 projektów w partnerstwie międzynarodowym w takich dziedzinach jak promocja wspólnego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego, rozwój turystyki, rozbudowa i modernizacja infrastruktury użyteczności publicznej w tym dróg, czy działania na rzecz włączenia społecznego.

Kolejna perspektywa finansowa UE na lata 2021-2027 zaoferuje warmińsko-mazurskim instytucjom kolejne szerokie możliwości współpracy i finansowania projektów z programów Interreg.

Co nas czeka w ramach przyszłej perspektywy współpracy terytorialnej?

Współpraca transgraniczna to niezwykle popularny w naszym regionie program Polska-Rosja oraz program Litwa-Polska 2021-2027. Tu możemy oczekiwać wsparcia na m.in. ochronę środowiska, wsparcie dla służby zdrowia, turystykę i troskę o wspólne dziedzictwo kulturowo-przyrodnicze. Więcej Informacji (LINK) (LINK)

Partnerzy zainteresowani w większym stopniu innowacyjnymi projektami we współpracy m.in. z krajami skandynawskimi mogą liczyć na ofertę programu Południowy Bałtyk 2021-2027, a tu przede wszystkim liczyć się będzie cyfryzacja, ochrona przyrody, turystyka. Pierwszy nabór wniosków najprawdopodobniej już na przełomie II/III kwartału 2022 r. Więcej informacji (LINK)

Bliskość Morza Bałtyckiego powoduje, że nasz region może uczestniczyć również w programie skupiającym wszystkie państwa wokół Bałtyku. W ramach Interreg Region Morza Bałtyckiego będą realizowane projekty poświęcone m.in. innowacjom, zrównoważonemu transportowi, efektywności energetycznej. Pierwszy nabór wniosków rozpocznie się 08.02.2022 r. Więcej informacji (LINK).

Dla tych, którym bliższa jest współpraca z krajami centrum i południa Europy, dostępny będzie Program Interreg Europa Środkowa ze wsparciem m.in. na miękkie projekty poświęcone innowacjom, niskoemisyjności, poprawie powiązań transportowych. Aktualnie trwa pierwszy nabór wniosków w tym Programie, który zakończy się 23.02.br. Więcej informacji (LINK)

Z kolei program Interreg Europa to oferta przede wszystkim dla instytucji zainteresowanych udoskonaleniem polityk sektorowych i instrumentów strukturalnych, w tym programów współfinansowanych z Funduszy UE. Więcej informacji (LINK). Otwarcie naboru spodziewane jest w kwietniu br.

Warto pamiętać, że w latach 2021-2027 znacznie mocniej akcentowane będą kwestie wzajemnej komplementarności programów i projektów unijnych o charakterze regionalnym, międzyregionalnym i ponadnarodowym. Wzajemne uzupełnianie się tych form wsparcia stwarza dodatkową szansę na realizację przedsięwzięć odpowiadających w sposób kompleksowy na potrzeby lokalnych społeczności zamieszkujących nasz region. Projekty Interreg w większości charakteryzują się przewagą działań o mniejszym komponencie infrastrukturalnym, w ramach których istnieje możliwość opracowania koncepcji i przetestowania danego rozwiązania (np. pilotaż, inwestycja na mniejszą skalę). Dzięki temu w późniejszym czasie łatwiej będzie zrealizować kolejne, dopracowane i komplementarne inwestycje infrastrukturalne ze wsparciem np. Programu Regionalnego Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur 2021-2027.

Więcej informacji nt. Programu Operacyjnego Polska Wschodnia oraz Programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej Interreg realizowanych w województwie warmińsko-mazurskim znajdziemy na stronach www.polskawschodnia.gov.pl, na portalu informacyjnym www.interreg.warmia.mazury.pl oraz na Facebooku www.facebook.com/InterregWiM

Zainteresowanych ofertą Interreg i konsultacjami projektów Interreg zachęcamy do kontaktu z pracownikami Biura Współpracy Terytorialnej Departamentu Polityki Regionalnej w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. 89 521 93 24). Oferowane wsparcie w zakresie m.in. znalezienia partnera do projektu Interreg, rozwoju koncepcji projektowej oraz doradztwa w trakcie sporządzania wniosków aplikacyjnych.