Z inicjatywy województwa warmińsko-mazurskiego nabierają tempa działania dedykowane europejskim regionom graniczącym z Federacją Rosyjską. Wsparcia eksperckiego oraz organizacyjnego udziela instrument ‘peer review’ („recenzja partnerska”) programu współpracy międzyregionalnej Interreg Europa 2021-2027.

Celem współpracy interesariuszy jest opracowanie diagnozy sytuacji społeczno-gospodarczej w województwie warmińsko-mazurskim oraz w wybranych regionach Litwy, Łotwy, Estonii oraz Finlandii w kontekście zamrożenia relacji z Federacją Rosyjską po wybuchu wojny na Ukrainie. Pożądanym rezultatem diagnozy powinny być rekomendacje co do powstania dedykowanych instrumentów wsparcia na poziomie europejskim dla obszarów graniczących z Rosją w kolejnej perspektywie finansowej UE 2028 - 2034. Inicjatorem przedsięwzięcia jest Departament Polityki Regionalnej Urzędu Marszałkowskiego w Olsztynie.

Po wielomiesięcznych uzgodnieniach co do partnerstwa i zaangażowania w poszczególnych regionach i państwach dotkniętych sąsiedztwem z Rosją odbyło się spotkanie online partnerów,
z udziałem m.in. regionów Taurogi, Mariampole na Litwie, ministerstw właściwych ds. rozwoju na Łotwie, w Estonii i Finlandii, estońskiego Stowarzyszenia Gmin Powiatu Tartu, fińskich regionów Karelii oraz Kymenlaakso a także norweskiego sekretariatu Morza Barentsa. Inicjatywa naszego regionu spotkała się z dużym zainteresowaniem Komisji Europejskiej oraz Programu Interact i sieci ESPON, których reprezentanci również wzięli udział w spotkaniu.

Przedstawiciel województwa warmińsko-mazurskiego przedstawił w trakcie spotkania zagadnienia mające decydujący wpływ na sytuację społeczno-gospodarczą regionu w obliczu powstania tzw. „nowej żelaznej kurtyny” na granicy z obwodem królewieckim FR, w tym m.in. zamrożenie polsko-rosyjskiej wymiany gospodarczej, wstrzymanie handlu transgranicznego oraz negatywne tendencje w ruchu turystycznym. Poruszono również kwestie depopulacji tych obszarów oraz konsekwencji zakończenia realizacji programu współpracy transgranicznej Interreg Polska-Rosja i utraconych przez nasz region korzyści z tego tytułu.

Uczestnicy spotkania potwierdzili chęć dalszej współpracy i udziału w kolejnym spotkaniu zaplanowanym w styczniu 2025 r. w Olsztynie, w trakcie których odbędą się międzynarodowe interaktywne sesje oraz warsztaty poświęcone wypracowaniu rekomendacji dla przyszłych instrumentów na szczeblu krajowym i Interreg dla regionów graniczących z Rosją w nowej perspektywie finansowej UE.